Garri, mistrz szachowy. wysoka i chuda kobieta. dozorca z serialu "Dom". Określenie "dawniej bita masowo miedziana moneta zdawkowa" posiada 1 hasło. Inne określenia o tym samym znaczeniu to dawna miedziana moneta zdawkowa; dawna drobna moneta miedziana; jezioro jak moneta.

Poniżej znajduje się lista wszystkich znalezionych haseł krzyżówkowych pasujących do szukanego przez Ciebie opisu. drobna moneta miedziana bita w starożytnej Grecji, odpowiadająca 1/128 drachmy (na 6 lit.) Sprawdź również inne opisy hasła: LEPTON cząstka elementarna ze względu na masę nazywana cząstką lekką, powstała najczęściej w wyniku rozpadów innych cząstek (na 6 lit.) Zobacz też inne hasła do krzyżówek podobne kontekstowo do szukanego przez Ciebie opisu: "DROBNA MONETA MIEDZIANA BITA W STAROŻYTNEJ GRECJI, ODPOWIADAJĄCA 1/128 DRACHMY". Znaleźliśmy ich w sumie: 448 SZEKEL, ATTACHÉ WOJSKOWY, HEKSAMETR, STAROŻYTNY GREK, PALESTRA, JODŁA BUŁGARSKA, GULDEN, AS, OBOL, SUFLI, FILOZOF, KLIPA, SZYLING, KÓŁKO, TERMAJSKA, FALANGA, AGORA, DWUDZIESTOZŁOTÓWKA, MONETKA, SADUCEUSZ, ŻÓŁW OBRZEŻONY, ARTA, LIRA, ŻABIŚCIEK, BARBITON, HELLENKA, MONETA, MONIAK, MUSTYK, SĄD SKORUPKOWY, ESCUDO, SKALA LIDYJSKA, REDAKTOR NACZELNA, MUSZKATELA MIEDZIANA, EPIR, GRECZYNKA, RODZYNKA KORYNCKA, CREPIDA, PERL, CHLAJNA, INTERESIK, AOJDA, ABFARAD, HIEROFANT, MISTERIUM ORFICKIE, KOMOTINI, PATERA, JANINA, PROKSEN, LUDWIK, CZTERDZIESTÓWKA, PIĘĆDZIESIĘCIOZŁOTÓWKA, LEWADIA, ROBAK, MÓŻDŻEK, MITRA, UPRZEJMOSTKA, FILA, PEPLOS, BITA ŚMIETANA, PÓŁPENSÓWKA, CHLAMIDA, DENAR, GIMNASTA, DRACHMA, HELLENKA, DIDRACHMA, ARUMUŃSKI, DENAR, WYSPY JOŃSKIE, GROSZ, LICZKO, NADECZNIK, JĘZYK ŁACIŃSKI, STADION, SKOJEC, BUZIA, TURZYCA DROBNA, JĘZYK NOWOGRECKI, KORZEC, PERGAMON, AULOS, TESALIA, KLEPAK, ZŁOTÓWKA, ŁAN FRANKOŃSKI, GERMANIN, OGNIWO VOLTY, PENSÓWKA, KWARTALNIK, EDESA, RUBLÓWKA, GAZELA, HELLEN, AMFIKTIONIA, ŻÓŁW MAURETAŃSKI, LAKONICZNOŚĆ, CHORĄGIEW, HAMARTIA, SAMARYTANIN, PALESTRA, DIATRYBA, SUMKA, GRAJCAR, NOBEL, DUKAT, EKSPEDYTORKA, TRACKI, KRAJCAR, ARMILLA, PROKSENOS, GIGATONA, GASTRAFETES, DROBNIAK, PALLADION, ROSSO, ARGOLIDA, AGORA, KORONA, ANTEFIKS, SPARTIATA, TAEL, DWUZŁOTÓWKA, DWUSTUZŁOTÓWKA, ABDERYTA, SYRYNGA, BRZĘCZĄCA MONETA, PIĘĆDZIESIĘCIOGROSZÓWKA, DATEK, HYPIES, DETAL, WERIA, KORYBANT, CZERWONIEC, PEREŁKA, BAN, TALAR, NAOS, CHÓR, MACEDONIA, STUZŁOTÓWKA, KULTURA HELLADZKA, PELTA, PIĘCIOGROSZÓWKA, PEAN, PRYSZCZAREK, ŻÓŁW IBERYJSKI, SHILLING, EFEB, KSANTHI, WOLWI, DEM, LIRYKA CHÓRALNA, GREKA, GRYZIEL ZACHODNI, ALABASTRON, CELLA, ABSOLUTYZM, TROCHOFORA, EOLIA, LEPTON, WULA, WIÓR, TRASZKA GRZEBIENIASTA TURECKA, LAWRION, MACZEK, RAPSOD, DZIESIĘCIOZŁOTÓWKA, PIASTR, DRACHMA, CZAJKA CZARNOPIERŚNA, LAKOŃCZYK, WOLOS, MINÓG GRECKI, SREBRNIK, EMPIRE, KOROWÓDKA ŚRÓDZIEMNOMORSKA, SZAROTA DROBNA, SYKL, NEGATON, TETRADRACHMA, TALAR, DUKAT, PSZCZOŁA MACEDOŃSKA, DOLARÓWKA, FILHELLENIZM, ÉCU, HELLEN, RÓŻNICA, MORDKA, FENICJANIN, DRAMA, DEM, ŚMIETANA, MONETA BULIONOWA, MEANDER, ŁACINA, TRACJA, ELEUSIS, KOMITAT, TRASZKA TURECKA, PIĘCIOZŁOTÓWKA, ETOLIA, STATER, MOLOS, TEBY, LIMMU, PLUS, AKSAMITKA DROBNA, ELEKTRON, MONET, HYDRIA, PRESPA, EMPIREUM, TRAKT, KOMEDIA STAROGRECKA, ARTA, TRYREMA, PENS BRYTYJSKI, PANDORA, MODYLION, CHIOS, HETERA, STAGIRYTA, BOROWIEC OLBRZYMI, KLASYCYZM, NIUANS, FENIG, GRECKOŚĆ, DZIESIĄTAK, FRYGIJSKI, JARD SZEŚCIENNY, LAKONIA, CEKIN, EPIZODZIK, SEKSTANS, GALA, FALANGA, OKRES PÓŹNOKLASYCZNY, NUMIDYJKA, BABILONKA, MOSKIT, ACHAJ, CZAJKA MIEDZIANA, EURO, PIĘCIOBÓJ ANTYCZNY, DZIESIĘCIOCENTÓWKA, RIN, DIENIEŻKA, HYPASPISTA, OKRES KLASYCZNY, PRODUCENT, PARNAS, NIPSA, IRAKLION, REAL, ORFAŃSKA, RAJA PLAMISTA, KUREWKA, ŁUK BRZUSZNY, ARYSTOTELES, BEOTKA, ORGAN RENTOWY, IKT, SEKSTANS, SATRAPA, AKON, SYMPOZJON, ZŁOCISZ, EFRAIMITA, CZTERDZIESTKA, TALAR, ŚNIEŻYCZKA DROBNA, ŻÓŁW ŚRÓDZIEMNOMORSKI, DUKAT, LEPTON, SZÓSTAK, STROFA ALCEJSKA, LAKONIZM, PIĘĆSETZŁOTÓWKA, SAHAJDACZNY, EOLIDA, ZOSTERA DROBNA, MACEDONKA, MINA, GRECZYNKA, CZERWONIEC, AMFISSA, ETERIA, DWUDZIESTOGROSZÓWKA, SKIAGRAFIA, MONETA OBIEGOWA, SPARTA, ODEON, BERLINKA, METEK, ŻETON, GREK, MÓZG EMOCJONALNY, FERES. Ze względu na bardzo dużą ilość różnych pasujących haseł z naszego słownika: 448 - ograniczyliśmy ich wyświetlanie do pierwszych 300! nie pasuje? Szukaj po haśle Poniżej wpisz odgadnięte już litery - w miejsce brakujących liter, wpisz myślnik lub podkreślnik (czyli - lub _ ). Po wciśnięciu przycisku "SZUKAJ HASŁA" wyświetlimy wszystkie słowa, wyrazy, wyrażenia i hasła pasujące do podanych przez Ciebie liter. Im więcej liter podasz, tym dokładniejsze będzie wyszukiwanie. Jeżeli w długim wyrazie podasz małą ilość odgadniętych liter, możesz otrzymać ogromnie dużą ilość pasujących wyników! się nie zgadza? Szukaj dalej Poniżej wpisz opis podany w krzyżówce dla hasła, którego nie możesz odgadnąć. Po wciśnięciu przycisku "SZUKAJ HASŁA" wyświetlimy wszystkie słowa, wyrazy, wyrażenia i hasła pasujące do podanego przez Ciebie opisu. Postaraj się przepisać opis dokładnie tak jak w krzyżówce! Hasło do krzyżówek - podsumowanie Najlepiej pasującym hasłem do krzyżówki dla opisu: drobna moneta miedziana bita w starożytnej Grecji, odpowiadająca 1/128 drachmy, jest: Hasło krzyżówkowe do opisu: DROBNA MONETA MIEDZIANA BITA W STAROŻYTNEJ GRECJI, ODPOWIADAJĄCA 1/128 DRACHMY to: HasłoOpis hasła w krzyżówce LEPTON, drobna moneta miedziana bita w starożytnej Grecji, odpowiadająca 1/128 drachmy (na 6 lit.) Definicje krzyżówkowe LEPTON drobna moneta miedziana bita w starożytnej Grecji, odpowiadająca 1/128 drachmy (na 6 lit.). Oprócz DROBNA MONETA MIEDZIANA BITA W STAROŻYTNEJ GRECJI, ODPOWIADAJĄCA 1/128 DRACHMY inni sprawdzali również: pianista radziecki (1913-1976); laureat I nagrody Konkursu im. F. Chopina w 1937 r , francuski malarz i grafik (1892-1971) łączył elementy ekspresjonizmu i kubizmu; akty, kompozycje figuralne, portrety, martwe natury , Carex hirta - gatunek byliny należący do rodziny ciborowatych , wchodzi w skład włoszczyzny , produkt krajowy brutto , dzwonnica kościelna charakterystyczna dla architektury włoskiej, wyodrębniona z bryły kościoła i budowana obok niej , układ dźwięków uszeregowanych według wysokości o ustalonych odległościach między poszczególnymi stopniami , oficjalna waluta Nowej Zelandii oraz państw stowarzyszonych z NZ: Niue, i Wysp Cooka, a także terytoriów zależnych od Nowej Zelandii: Tokelau i antarktycznej dependencji Rossa, do której Nowa Zelandia rości pretensje (zawieszone na czas obowiązywania Traktatu Antarktycznego) i brytyjskiej kolonii Pitcairn , Elops srebrzysty, Elops lacerta - gatunek ryby promieniopłetwej z rodziny elopsowatych (Elopidae) , miasto we Francji (Normandia) nad Sekwaną ośrodek administracyjny departamentu Seine-Maritime , zespół komórek powstający w czasie rozwoju zarodkowego u zwierząt, w procesie gastrulacji , kolarz radziecki, zwycięzca Wyścigu Pokoju w 1980 r

moneta w puszce kwestarza ★★★ DENAR: moneta starorzymska ★★★ DUKAT: złota moneta używana w Europie do XIX w. ★★★ KLIPA: wielokątna moneta ★★★★ oona: TALAR: moneta w sakiewce Zagłoby ★★★ CENTYM: dawna drobna moneta francuska ★★★ PISTOL: dawna moneta hiszpańska ★★★ PIĄTAK: moneta pięciozłotowa

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z awers główna strona monety lub medalu, na której widnieją „dane” emitenta. Bywa na niej portret, imię lub herb emitenta . W przypadku współczesnych monet polskich awersem jest strona z godłem państwa. Na banknotach strona główna zawierać musi nazwę emitenta i podpisy odpowiedzialnych osób. / źródło : NBP/ brakteat moneta wybijana jednostronnie z cienkiej blaszki (od łac. bractea – blaszka). Stempel odciśnięty wypukło na awersie pojawiał się jako wklęsły (negatyw) na rewersie. czworak moneta srebrna wartości 4 groszy bita przez Zygmunta Augusta denar dawna moneta srebrna . Po raz pierwszy wybita w Rzymie około 200 lat . W Polsce bite od czasów Bolesława Chrobrego . Pierwsze bicie denarów przypisane dotąd Mieszkowi I w rzeczywistości bite były przez Mieszka II. dukat złota moneta wagi około 3,4-3,5 g dwojak moneta polska równa 2 groszom , bita ze srebra . Pierwszy raz wybita przez króla Zygmunta Augusta . floren złota moneta o wadze 3,5 g , bita przez Florencję od 1252 roku. Floren był pierwowzorem późniejszego dukata popularnego w całej Europie . grosz Moneta, dawniej srebrna , później bita z metali nieszlachetnych. Nazwa pochodzi od słowa (grossus-gruby) oznaczała monetę znacznej wartości. halerz srebrna moneta , po raz pierwszy wybita w szwabskim mieście Hall. Pierwsze halerzy przedstawiały krzyż i dłoń. . Rodzaj monety szybko rozprzestrzenił się w mennictwie innych ziem Rzeszy Niemieckiej jako moneta drobna, głównie jako ½ denara. Obecnie używane są w systemie monetarnym Czech (1/100 korony czeskiej) . justowanie , justunek Ślady po np pilnikach na dawnych monetach srebrnych i złotych , najczęściej na krawędziach , wykonane w mennicy celem doprowadzenia wagi monety do przewidzianych standardów bicia . Justunek nie ma wpływu na stan zachowania monety , ale może ze względów estetycznych obniżyć wartość numizmatu . kwartnik srebrna moneta wartości pół grosza, 8 denarów lub 16 oboli . Bita w średniowieczu od końca XIII w. na Śląsku , w Wielkopolsce , Królestwie Polskim , Pomorzu Zachodnim i Zakonie Krzyżackim. monety bulionowe Monety bulionowe – to monety inwestycyjne , wykonane z metali szlachetnych / srebro , złoto , platyna , pallad/ . Monety bite na lokatę kapitału . Monety tego typu często nie mają podanej wartości nominalnej / dolar złoty itd. / , lecz podana jest zawartość kruszcu , próba metalu . Emisje nie mają limitu , bite w miarę potrzeb rynku . monety bulionowe wikipedia obol drobna moneta srebrna , równowartość 1/2 denara ort moneta srebrna bita w Polsce od XVII do XVIII wieku równowartość 1/4 talara . W Polsce po raz pierwszy wprowadzony w mennicy Gdańskiej w 1608 roku za panowania Zygmunta III Wazy . rewers odwrotna w stosunku do awersu strona monety lub banknotu, zawierająca przeważnie mniej ważne informacje – rozmaite motywy ikonograficzne, np. budowle, popiersia sławnych ludzi, itd. / źródło : NBP/ stan zachowania banknotów stan zachowania monet Stan I (menniczy) Moneta nie była w obiegu , bez śladów użytkowania , defektów , śladów czyszczenia . Stan II ( znakomity ) Moneta z minimalnym śladami użytkowania , wprowadzone do obiegu , ale wycofane przed pojawieniem się charakterystycznych wytarć i zarysowań. Stan III (bardzo dobry ) Monety obiegowe z małym stopniem zużycia, bez większych uszkodzeń , wszystkie legendy czytelne , połysk tła , lekkie wytarcia wyższych elementów . Stan IV ( dobry ) Monety ze znacznymi śladami zużycia , duże wytarcia rysunku najwyższych elementów , lecz moneta całkowicie czytelna , tło miejscowo połyskowe . Stan V (dość dobry) Monety o dużym stopniu zużycia , ale umożliwiające identyfikację monety . Legendy i rysunki czytelne , miejscami duże przetarcia , tło bez połysku . Stan VI (słaby) Monety o dużym stopniu zużycia , ale umożliwiające identyfikację monety , roku wybicia , stopnia rzadkości . Legendy i rysunki dużymi fragmentami nieczytelne , uszkodzenia . brak możliwości określenia odmiany napisowej . Stan VII (zły) Monety w bardzo złym stanie uniemożliwiającym jednoznacznie identyfikację monety , roku wybicia , stopnia rzadkości . Legendy i rysunki nieczytelne , duże uszkodzenia . W praktyce monety wartościowe dla kolekcjonerów obejmują stany zachowania od I do IV . Większość monet dostępnych na rynku z przed XVIII wieku to monety ze stanu III-IV . Monety rzadkie , bardzo wartościowe nie będą ujmą w zbiorze nawet w stanie zachowania V-VI . skala Sheldona – stan zachowania numizmatów stopnie rzadkości monet W Polsce dla określenia stopnia rzadkości monety , najczęściej posługujemy się klasyfikacją opracowaną przez Emeryka Hutten-Czapskiego (1828-1896) – – powyżej 400 001 szt. R – 80 001-400 000 szt. R1 – 15 001 – 80 000 szt. R2 – 3 001 – 15 000 szt. R3 – 601 – 3 000 szt. R4 – 121 – 600 szt. R5 – 26-120 szt. R6 – 7-25 szt. R7 – 4-6 – szt. R8 – 2-3 znane egzemplarze RR – unikat , moneta znana tylko w 1 egzemplarzu szeląg nazwa pochodzi od niem. Schillinga . To dawna moneta srebrna lub miedziana bita początkowo od roku 1372 w Nadrenii . Później pojawia się również w innych krajach. W Polsce najbardziej rozpowszechnione w postaci miedzianej w XVII wieku za czasów panowania Jana Kazimierza pod postacią szelągów / „boratynek”. szóstak srebrna moneta równa 6 groszom bita w Polsce i na Litwie w latach 1528-1795 . Monety wybijane w różnych mennicach w tym : Bydgoszczy , Toruniu , Gdańsku , Krakowie , Elblągu , Malborku , Lublinie , Poznaniu , Lwowie , Warszawie , Grodnie , Lipsku , Wschowie , Wilnie. talar duża moneta srebrna o znacznej wartości. Bita od końca XV wieku. Nazwa pochodzi z języka niemieckiego : Joachimsthaler Gulden, pochodzącą od nazwy miejscowości w Czechach Joachimsthal gdzie w 1519 roku zaczęto bić pierwsze srebrne monety. Teerminus post quem data ukrycia skarbu wyznaczana przez początkową datę panowania ostatniego władcy, którego moneta została rozpoznana w skarbie (definicja stosuje się do skarbów zawierających monety nie posiadające dat, przede wszystkim średniowiecznych). trojak polska moneta wartości 3 groszy , wprowadzona po raz pierwszy przez Zygmunta Starego w 1528 r. . Szczególnie popularna za czasów Zygmunta III Wazy . Ostatni raz wybita przez w 1831 roku podczas Powstania Listopadowego. Bita była również podczas zaborów do 1850 r. tymf potoczna nazwa polskich srebrnych monet, bitych w latach 1663-1666 . Monety tego typu bite były początkowo w mennicach bydgoskiej i krakowskiej, później również lwowskiej. Wartość była ustalona na 30 groszy, jednak rzeczywista ilość srebra użytego do jej produkcji miało wartość nie większą niż 10-15 groszy. Spowodowane to było trudnościami skarbu królewskiego po potopie szwedzkim .

drobna moneta miedziana w Polsce XVII-XVIII w. ★★★ BOŻYDAR: imię męskie niczym manna z nieba ★★★ oona: GORĄCZKA: tytuł filmu M.Manna z R.De Niro i Alem Pacino ★★★ PUSTYNIA: na niej zesłana manna ★★★ ZŁODZIEJ: film w reż. Michaela Manna ★★★★★ dzejdi: MANNIANKA: manna, roślina z rodziny wiechlinowatych

WYKAZ MONET (2008-09-17) ANTONIANUS, rzymska moneta srebrna, wagi ok. 5 g emitowana przez cesarza Antoniana. AS, rzymska moneta miedziana wprowadzona do obiegu w połowie IV w. stanowiła podstawę rzymskiego systemu monetarnego dla monet miedzianych. AUREUS [łac.], staroż. złota moneta bita w mennicy centr. w Rzymie od schyłku republiki do wprowadzenia solida w 311 o wadze początkowo 8,2 g do ok. 5,5 g u schyłku III w.: wartość jednego aureusa równała się 25 denarom. AWERS [łac.], jedna z 2 stron monety lub medalu, zw. też stroną gł. (skrót Av., AW., zawierająca imię, wyobrażenie lub herb zwierzchnika menniczego, także właściwa strona obrazu, rysunku, ryciny, tkaniny, wewn. strona skrzydeł poliptyku, we wszystkich przypadkach strona przeciwna do rewersu. BEZANT, moneta złota wywodząca się z solida bizantyjskiego, zwana także bizantynem (bezants). BORATYNKA, boratynek, popularna nazwa miedzianych szelągów o masie 1-1,2 g i kursie przymusowym 1/3 grosza, bita masowo w Polsce i na Litwie 1659-66 przez dzierżawcę mennic Boratiniego. BRAKTEAT [łac.], moneta wybita jednostronnie z cienkiej blaszki na miękkiej podkładce, tak iż stempel odciśnięty wypukło na awersie występował jako wklęsły negatyw na rewersie, w XII-XVI w. w postaci srebrnych b. bito w środk. Europie denary (2), początkowo o masie 0,6-0,7 g, w XIV w. 0,1-0,2 g. CRUZADO, portug. moneta złota lub srebrna, na rewersie znak krzyża, złota -- bita od XV w., masa 3,99 g, od XVI w. -- 3,03 g. CZERWONIEC, używana w Rosji i ZSRR nazwa monet i banknotów, wywodząca się od pol. czerwonego złotego: 1) w Rosji do XVIII w. nazwa zagr. złotych monet (dukaty, cekiny), 2) w XVIII-XIX w. nazwa złotej, trzyrublowej monety ros., 3) 1922-47 banknot o nominale dziesięciorublowym wypuszczony przez Bank Państw. ZSRR. CZERWONY ZŁOTY, staropol. określenie monety, dukat. DAREJKA [gr.], darejek, złota moneta staropers. o masie ok. 8,4 g, bita od czasów Dariusza I Wielkiego (VI-V w. rozpowszechniona na Wschodzie do 2 poł. IV w. DENAR [łac.]: 1) srebrna moneta bita w Rzymie od ok. 214 początkowo o masie 4,55 g i wartości 4 sestercji lub 10 asów, od końca III w. bito d. miedziane (emisję tę kontynuowano w Bizancjum i germ. państwach sukcesyjnych do VI w.); 2) moneta wprowadzona ok. 790 przez Karola Wielkiego jako 1/12 solida lub 1/240 funta karolińskiego, o masie 1,7 g, stał się podstawową jednostką monetarną średniow. Europy, jego ciężar stopniowo zmniejszano, od XII w. w środk. Europie bity często jako brakteat, na przeł. XIII i XIV w., w wyniku reformy groszowej, wprowadzającej większe monety srebrne, d. stał się monetą o niskiej próbie lub miedzianą -- zdawkową (fenig), w Polsce zanikł w XVII w. DINAR [łac.], złota moneta arab., początkowo o masie 4,25 g, bita w VII-XV w., używana gł. w handlu międzynar., naśladowana w krajach muzułm. w Azji, pn. Afryce a także w Hiszpanii (XII-XIII w.) i państwach łac., w Palestynie, obecnie jednostka monetarna Jugosławii, Iraku, Kuwejtu, Libii, Tunezji, Algierii, Jemenu, Jordanii. DIRHAM [arab. < gr.], dirhem, srebrna średniow. moneta arab., bita od końca VII w., początkowo o masie 2,97 g (później często -- 3,5-4,5 g) i wartości 1/10 dinara, obecnie jednostka monetarna Kataru, Kuwejtu, Libii, Zjedn. Emiratów Arabskich. DOALDER, nazwa talara w Niderlandach. DOLAR [ang.], jednostka monetarna, pierwotnie talar , zwł. hiszp., w obiegu w Ameryce, od 1785 jednostka monetarna Stanów Zjedn., dolar = 100 centów. DONATYWA [łac.], moneta lub medal złoty o wartości 2-10 dukatów lub srebrny o masie talara lub jego wielokrotności, bita w XVI-XVII w. w Polsce (gł. przez Gdańsk, Toruń i Rygę) ozdobnymi stemplami jako podarunek dla władcy i dworu. DRACHMA [gr.], staroż. moneta przeważnie srebrna, bita w Grecji, Azji Zach. i Kartaginie, o różnej masie (d. attycka 4,37 g, d. koryncka 2,8 g), wybijano monety wartości 1/2, 1, 2 (didrachma), 3, 4 (tetradrachma), 5, 6, 8, 10 (dekadrachma) i 12 d., d. równała się 6 obolom, 6000 d. stanowiło talent, 100 d. minę, w średniowieczu moneta srebrna o masie 2,7 g bita w łac. państwach na Bliskim Wschodzie, od 1833 jednostka monetarna Grecji. DUBLON [franc. < hiszp.], złota moneta hiszp. o masie ok. 12-13,5 g, wartości 2 (stąd nazwa) pistoli, bita w XVI-XIX w. DUKAT [wł.], złota moneta o masie ok. 3,5 g, bita 1285-1797 w Wenecji, w XIV-XIX w. naśladowana w różnych krajach eur. (od XVI w. d. stał się określeniem każdej złotej monety tej wielkości), w Holandii bita do czasów obecnych, w Polsce pierwsze d. (floreny) wybito ok. 1330 za Władysława I Łokietka, w XIV-XV w. w obiegu były d. węgierskie, 1528-1831 regularnie bito d. polskie, ogólnie przyjętą w Polsce nazwą dla d. był czerwony złoty. ÉCU [franc.]: 1) é. d'or, złota moneta franc., bita 1266-1651, początkowo o masie ok. 4 g, od 1475 dostosowana do standardu dukata, 2) é. blanc, talar franc. bity 1641-1793, równy w XVIII w. 6 liwrom. FELS, arabska moneta miedziana równa 1/48 dirhema, powstała u schyłku VII w.; nazwa jej wywodzi się z nazwy rzymskiego follis. FENIG [niem.], germ. nazwa denara używana od VIII w., w XV-XVI w. drobna moneta srebrna, często w postaci brakteatu, od XVIII w. drobna miedziana moneta państw niem., od 1863 w Finlandii, od 1871 w Niemczech jako 1/100 marki. FLOREN [łac.]: 1) moneta srebrna Florencji, później Toskanii (1182-1859), 2) złota moneta o masie 3,5 g, bita we Florencji od 1252, dzięki stabilnej wartości stał się gł. eur. złotą monetą, od XIV w. często naśladowaną ( Włochy, Czechy, Węgry, Francja, Niderlandy), 3) w dawnej Polsce od XV w. nazwa złotego polskiego. FOLLIS , worki emitowane przez mennicę państwową w okresie późnego cesarstwa rzymskiego o zawartości, np.: 72 solidów złotych lub 125 srebrnych miliarensów; nazwy tej używano również na określenie drobnej monety miedzianej, kursującej od czasów panowania cesarza Dioklecjana aż do schyłku cesarstwa, równej sestercowi. FRANK , francuska jednostka pieniężna od 1795 r. (do końca 2001 r.) wprowadzona w miejsce dawnego liwra (liwr); jednostki o podobnej nazwie, lecz o różnej wartości, obiegają w wielu krajach europejskich. FUNT SZTERLING , angielska jednostka monetarna wprowadzona do obiegu w Anglii w XI w., dzieliła się na 20 szylingów, każdy po 12 pensów; od 1971 r. funt szterling dzieli się na 100 pensów. GROSZ [niem. < łac.]: 1) moneta srebrna o wartości kilku lub kilkunastu denarów (tzw. gruby denar), bita od 1172 we Włoszech, od 1266 we Francji (g. turoński), od 1300 w Czechach (g. praski, używany też w Polsce, początkowo masa ok. 3,7 g) i w innych krajach zach. i środk. Europy, w Polsce g. wybijał Kazimierz III Wielki od ok. 1367 (g. krakowski), od 1526 bito wyłącznie półgrosze, następnie całe i wielokrotności g. (półtorak, dwojak, trojak, czworak, szóstak), od 1752 g. polskie bito w miedzi, od XVI w. do 1918 g. polski = 1/30 zł pol., w zaborze ros. = 1/2 kopiejki, 2) pol. zdawkowa jednostka pieniężna od 1924, 1 g. = 1/100 zł, 3) zdawkowa jednostka pieniężna Austrii (Groschen) od 1924, 1 g. = 1/100 szylinga. GULDEN [niem.]: 1) nazwa oznaczająca w krajach germ. złote monety, emitowane tam od XIV w., na wzór florena , także jednostka pieniężna odpowiadająca wartości florena wyrażonej w srebrze, od XVI w. duża moneta srebrna, rodzaj talara lub (od XVII w.) mniejsza, zróżnicowana w poszczególnych częściach Niemiec i Szwajcarii (do XIX w.), 2) od XVI w. jednostka monetarna Holandii, od 1816 1 g = 100 centów GWINEA , angielska moneta z końca XVII w. wartości 21 szylingów. HALERZ [niem.]: 1) moneta srebrna, denar bity od pocz. XIII w. w Schwäbisch Hall, początkowo o masie 0,55 g, w XIV w. rozpowszechniony też w innych mennicach Rzeszy, również w Czechach i na Śląsku, od XVII w. drobna moneta miedziana w środk. i pd. Niemczech, zazwyczaj halerz = 1/8 krajcara, zanikł w poł. XIX w., 2) zdawkowa jednostka monetarna Austro-Węgier (od 1892), Czechosłowacji oraz (od 1993) Słowacji i Czech, halerz = 1/100 korony. IMPERIAŁ, złota moneta ros. o masie 11,61 g, bita 1755-1897, do 1896 równa 10 rublom, od 1897 15 rublom, nazwa od łac. imperialis ['cesarski']. KLIPA [szwedz.], nieokrągła moneta (gł. kwadratowa), monety takie wybijano już od starożytności, w XV-XVI w. nazwa k. dotyczyła monet zastępczych, gł. oblężniczych, wykonanych prymitywnymi środkami w prowizorycznej mennicy, od XVII w. w formie k. wybijano gł. monety pamiątkowe. KONTRASYGNATURA, kontramarka, znak wybijany na monecie, zazwyczaj zwiększający jej wartość lub nadający monecie obcej prawo obiegu w kraju. KOPIEJKA [ros.], srebrna moneta Wielkiego Księstwa Moskiewskiego, bita od 1534 na wzór diengi nowogrodzkiej (nazwa od wyobrażenia władcy z kopią na koniu), początkowo o masie 0,69 g, równa 1/100 rubla obrachunkowego, od 1704, w wyniku reform Piotra I, jako 1/100 rubla bita w miedzi, od 1926 w brązie jako drobna moneta w ZSRR, następnie w Rosji. KRAJCAR, niem. Kreuzer, srebrna moneta, rodzaj grosza, wybita po raz pierwszy 1271 przez Meinharda II, hr. Tyrolu, początkowo o masie ok. 1,6 g, w XIV w. naśladowana w pn. Włoszech, od XV w. również w pd. Niemczech i Czechach, w XVII w. na Śląsku, od XV w. moneta zdawkowa krajów habsburskich, równa 1/60 złotego reńskiego, od XVIII w. miedziana, 1857-92 (nowy k. lub cent) równy 1/100 guldena austriackiego. KWARTNIK [łac.], srebrna moneta, rodzaj grosza, k. śląski (pierwsza moneta groszowa w środk. Europie), wybijany w księstwach śląskich ok. 1290-1330 i w Wielkopolsce 1306-14, wartości 1/4 skojca, równy 6 denarom, o masie 1,7-2 g, k. duży, pol. moneta srebrna w XIV-XV w., o wartości 1/2 grosza, k. mały, moneta pol., o wartości 1/4 grosza, bita ok. 1367-98, k. pomorski -- nazwa monet zw. Vierchen, wartych 1/4 szeląga, bitych w XV w. w miastach zachodniopomorskich. LIR , (lira) - jednostka monetarna emitowana od 1472 r. w Wenecji, wagi ok. 6 g srebra, obecnie jednostka pieniężna Włoch; nazwa jej wywodzi się z nazwy karolińskiej libry (funt). LIWR , francuska moneta srebrna wartości 20 sous; we Francji używano nazwy sou na oznaczenie 5 centymów. LUIDOR [franc.], Louis d'or, złota moneta franc., wzorowana na hiszp. pistolach , o masie wahającej się od 6,84 do 7,28 g złota i wartości 10-24 liwrów, emisję rozpoczęto 1640, za panowania Ludwika XIII, na awersie umieszczano głowy lub popiersia kolejnych królów franc., ostatniego luidora, zw. ludwikiem konstytucyjnym, wybito 1791 (na awersie głowa króla, a na rewersie wyobrażenie geniusza rewolucji i napis "królestwo prawa"), powszechnie używany w Niemczech, na nowo bicie złotych monet we Francji podjęto 1803 -- były to napoleony o wartości nominalnej 20 franków, emitowane do 1914. MARKA [niem.]: 1) średniow. jednostka masy (w różnych odmianach równa od 190 do 280 g) i pieniądza (równa np. 160, 240 lub 256 denarów), używana w krajach germ. i na zach. Europy od XI w., oparta na funcie karolińskim, w krajach słow. była odpowiednikiem grzywny, w XIII-XIX w. -- 234 g, od XVI w. moneta srebrna bita w Inflantach, pn. Niemczech i Skandynawii, 2) jednostka monetarna w Niemczech od 1873, 1 marka = 100 fenigów, 3) fiń. jednostka monetarna 1 marka = 100 penni. MENNICA [niem. < łac.], wytwórnia monet, medali, orderów, stempli, obecnie także zakład przetwórstwa metali szlachetnych. Pierwsze mennice powstały w miastach gr. w Azji Mniejszej ok. poł. VII w. W średniowieczu liczba mennic znacznie wzrosła w wyniku nadań prawa bicia monety, książętom, miastom, instytucjom kośc. (w Polsce XIII-XIV w. m. w ponad 60 miejscowościach, największa w Krakowie), czasami mennice oddawano w dzierżawę. Pracowników mennic nazywano mincerzami, a kierownika mincmistrzem. Od ok. poł. XVII w. stopniowo zaniechano systemu dzierżawy, powierzając mennice urzędnikom państw., w XIX w. scentralizowano działalność menniczą, w większości państw działa obecnie jedna, centralna mennica państwowa, w Polsce Mennica Warszawska 1765-1867, następnie Mennica Państwowa w Warszawie od 1924, zniszczona 1944, zbud. w innym miejscu 1952, uruchomiona 1953. Prace w m. do schyłku XVII w. prowadzono ręcznie, później częściowo zmechanizowano, a w XX w. zautomatyzowano. MILIARENS, drobna srebrna moneta rzymska, wagi ok. 4,5 g wprowadzona do obiegu przez Konstantyna Wielkiego. MINCERZ [niem.], mincarz, pracownik lub kierownik (zw. też mincmistrzem) mennicy, zajmujący się produkcją monet, gł. w XVI-XVII w., w średniow. Polsce urzędnik zarządzający mennicą i zasobami pieniężnymi monarchy. MONETA [łac.], pierwotnie kawałek metalu o określonej masie i składzie, opatrzony stemplem emitenta (wydawcy), najczęściej państw., gwarantującego jej wartość (substancjalną lub umowną), obecnie metal. znak pieniężny, pomocnicza forma pieniądza (bilon), jeden z symboli suwerenności, władzy państw. księcia, potem suwerenności państwa, umownie za monetę uznaje się również sporadyczne znaki pieniężne z ceramiki, kartonu lub mas plastycznych. Moneta powstała ok. 2 poł. VII w. w kręgu cywilizacji gr. jako efekt długiej ewolucji tzw. pieniądza przedmiotowego (płacidło), na innych obszarach ewolucja ta przebiegła później (w krajach germ. i słow. w średniowieczu). Podstawowym tworzywem monet było złoto, srebro, miedź i brąz, a od XIX w. także nikiel, aluminium i cynk oraz ich stopy, sporadycznie platyna. NAPOLEONDOR, napoléon d'or, złota moneta franc. o wartości 20 franków w złocie (podwójny napoleondor = 40 franków), emitowana za panowania Napoleona I (od 1803) i za Napoleona III, w obiegu do I wojny świat., 1 napoleondor zawierał 6,45161 g złota. Zob. też luidor. NOBEL, złota moneta angielska o masie od 8,5 g, bita w XIV i XV w. NUMIZMAT, dawna moneta lub medal, mające wartość zabytkową. NUMIZMATYKA [łac. < gr.], nauka hist. zajmująca się badaniem, opisem i systematyzowaniem monet i innych znaków pieniężnych oraz rozpoznawaniem przyczyn i warunków ich powstania i użytkowania, także kolekcjonerstwo monet. Numizmatyka jako nauka pomocnicza historii bada monetę jako źródło poznania hist., związana ściśle z historią pieniądza, numizmatyka jest pomocna przy datowaniu zabytków archeol., jak również w badaniu historii gospodarki, nauki, kultury oraz w innych naukach historycznych. Początki numizmatyki sięgają XIV w., rozwinęła się w okresie renesansu (kolekcjonerstwo, gromadzenie i identyfikowanie monet staroż., potem średniow.), w XVIII w. wykładana na niektórych uniw., w XIX w. rozbudowała własne metody badawcze i warsztaty naukowe. W Polsce numizmatyką zajmowali się T. Czacki, J. Lelewel, E. Czapski-Hutten, K. Stronczyński, M. Gumowski, Z. Zakrzewski, R. Kiersnowski. Zbiory monet i medali znajdują się gł. w muzeach nar. w Krakowie i w Warszawie. Pierwszym pol. czasopismem numizmatycznym były powstałe 1884 "Zapiski Numizmatyczne", zastąpiły je 1889 "Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne" (zawieszone 1949), organ utworzonego 1888 Tow. Numizmatycznego w Krakowie, ich kontynuacją są od 1957 "Wiadomości Numizmatyczne", ukazują się też inne pisma. Światową organizacją jest Międzynar. Komisja Numizmatyczna (bez stałej siedziby). Polskie stowarzyszenia numizmatyczne zostały 1953 włączone do Pol. Tow. Archeologicznego (od 1972 Pol. Tow. Archeologiczne i Numizmatyczne). OBOL [gr.]: 1) w staroż. Grecji moneta stanowiąca wartość 1/6 drachmy, w średniowieczu drobna moneta srebrna wartości 1/2 denara, 2) starogr. jednostka masy, 1 o. = 1/6 drachmy = 0,72 g (w systemie attyckim), w okresie nowoż. aptekarska jednostka masy, 1 o. = 1/2 skrupuły. ORT, moneta srebrna, wartości 1/4 talara, w Polsce bita XVII-XVIII w. PIASTR, (real albo peso duro) - srebrna moneta hiszpańska z początku XVI w., podobna do talara. PISTOL [franc.], złota moneta hiszp. o wartości 2 escudów i wadze między 6,20 a 5,92 g złota, emitowana w XVI-XVII w., naśladownictwa w wielu krajach, a zwł. we Francji ( luidor) i Prusach (5-talarowy frydrychsdor). PORTUGAŁ, złota moneta wielodukatowa o wartości 10 lub 5 dukatów, bita w środk. i pn. Europie w XVI i XVII w. na wzór złotych monet portug., w Polsce i na Litwie p., bity w 2 poł. XVI w. i za rządów Wazów, był największą złotą monetą. PÓŁGROSZ, półgroszek, srebrna moneta bita w Polsce i na Litwie w XIV-XVI w. PÓŁTORAK, moneta srebrna wartości 1 1/2 grosza (3 półgrosze), bita w Polsce i na Litwie w XVII-XVIII w. REAL [portug.], moneta bita w XIV-XIX w. w Hiszpanii i Portugalii, początkowo srebrna (o masie 3,48 g), od XVI w. także miedziana, w XV-XVI w. r. bito też w Niderlandach. REWERS [łac.], odwrotna strona monety, medalu lub skrzydła ołtarzowego (skrót lub Rv.), przeciwieństwo strony gł., zw. awersem. RUBEL, ruska i ros. jednostka pieniężna używana od XIII w., początkowo w postaci sztabek srebrnych, następnie jako jednostka obrachunkowa, od przeł. XVII i XVIII w. moneta srebrna, po reformie 1897 podstawa systemu opartego na złocie, jednostka monetarna ZSRR, od 1991 -- Rosji, 1 rubel = 100 kopiejek. SESTERCJA, łac. sestertius, moneta rzym. z okresu republiki i wczesnego cesarstwa, w regularnym obiegu od rządów ces. Oktawiana Augusta (23 r. o wadze 27 g, bita ze specjalnie wykonywanego na jej użytek mosiądzu (20% zawartości cynku, nadającego złocisty połysk), emisje stopniowo dewaluowanej sestercji ustały w 2. poł. III w., sestercja była największą monetą zdawkową centralnie emitowaną na zlecenie senatu, o starannie wykonanych stemplach, sestercje licznie napływały w pocz. III w. na dostarczające bursztynu pd. wybrzeże M. Bałtyckiego. SKARB, archeol. zespół wartościowych przedmiotów ukryty przeważnie w ziemi, zwykle w naczyniach glinianych, składał się przeważnie z narzędzi i ozdób, później monet, znane od neolitu, liczniej spotykane w epoce brązu, s. stanowią ważne źródło archeologiczne. SOLID, łac. solidus, złota moneta rzym. wprowadzona do obiegu 311 przez ces. Konstantyna Wielkiego, o masie 4,54 g, utrzymała się w Bizancjum i Europie wczesnochrześc. jako najwyższy nominał, regularnie bity z czystego kruszcu (stąd określenie solidny), rzymskie solidy z V i pocz. VI w. licznie występują w znaleziskach z terenów Pomorza, pd. Skandynawii i Bornholmu, gdzie napłynęły jako rezultat trybutów wypłacanych Ostrogotom i ich kontaktów z ziomkami na Północy, w średniowieczu, w systemie karolińskim, obrachunkowa jednostka pieniężna, równa 12 denarom ( szeląg ). srebrna moneta wprowadzona ok. 790 przez Karola Wielkiego jako 1/12 solida lub 1/240 funta karolińskiego, o masie 1,7 g, stał się podstawową jednostką monetarną średniow. Europy, jego ciężar stopniowo zmniejszano, od XII w. w środk. Europie bity często jako brakteat, na przeł. XIII i XIV w., w wyniku reformy groszowej, wprowadzającej większe monety srebrne, d. stał się monetą o niskiej próbie lub miedzianą -- zdawkową (fenig), w Polsce zanikł w XVII w. STATER, grecka nazwa szekiela (szekla), babilońskiej jednostki pieniężnej, wagi 1/50 miny srebra. STOPA MENNICZA, liczba monet danego rodzaju wybitych z podstawowej jednostki wagowo-pieniężnej kruszcu. SUWEREN [ang. < franc.], złota moneta ang. o wartości 1 funta (20 szylingów), bita 1489-1604, 1816-1932, pierwotnie masa monety wynosiła ok. 15,5 g, od 1816 -- ok. 7,99 g. SZEKIEL, babilońska jednostka pieniężna równa 1/50 miny srebra. SZELĄG [niem.], dawna germ. jednostka pieniężna ( solid), równa 12 denarom ( fenig ), jako moneta srebrna wprowadzona po 1372 w Nadrenii i ok. 1380 w państwie krzyżackim, skąd w XV w. przyjęta do pol. systemu monetarnego jako 1/3 grosza (6 denarów), bita też w innych krajach zach. i pn. Europy, od poł. XVII w. drobna pol. moneta miedziana, bita do 1792. Zob. też boratynka. SZÓSTAK, pol. i litew. moneta srebrna o wartości 6 groszy, wybijana 1528-1794, masa od 12,4 g spadła stopniowo do 1,6 g, w XVII w. był gł. drobną monetą srebrną Rzeczypospolitej, od 1 poł. XVIII w. do 1766 niezależna od grosza jednostka pieniężna, bity także w Prusach do 1784. TALAR [niem.], duża moneta srebrna o masie ok. 28 g, następnie nieco mniejszej, początkowo stanowiąca równowartość złotego dukata, bity od schyłku XV w., różnorodne t. były gł. monetą w handlu międzynar., na Bliskim Wschodzie i w Etiopii używano t. europejskich (zwanych t. Marii Teresy) do poł. XX w., w Polsce t. były bite (z przerwami) 1529-1814, w XVIII w. w Polsce t. zawierał 8 zł lub 240 gr, od 1794 -- 6 złotych. Zob. też dolar . TROJAK, moneta srebrna wartości 3 groszy, bita w Polsce od 1528, rozpowszechniona gł. od schyłku XVI w., w 2 poł. XVIII w. i 1 poł. XIX w. bito t. miedziane. TRZECIAK, ternar, drobna moneta srebrna wartości 3 denarów, bita w Polsce po 1333, następnie w czasach Władysława II Jagiełły oraz Zygmunta I Starego, Zygmunta III Wazy, a także w księstwie mazow. na przeł. XIV i XV w., na Śląsku w XVI-XIX w. TYMF, tynf, potoczna nazwa pol. srebrnych złotówek, bitych masowo 1663-67 przez A. Tymfa w celu szybkiego zasilenia skarbu państwa, wybite jako moneta podwartościowa, o wyznaczonym kursie 30 gr (1 zł), realnym ok. 12-18 gr, ogromna emisja t. (ok. 6 mln sztuk) spotęgowała inflację, wywołaną wcześniej wypuszczeniem boratynek, monety wzorowane na t. wybijano w Prusach do poł. XVIII w., w Polsce do 1763. WIARDUNEK [niem.], średniow. jednostka masy, w. = 1/4 grzywny, w Polsce w. = 6 skojców, także obrachunkowa jednostka (1/4 grzywny) w środk. Europie w XII-XV w., moneta bita w Inflantach w XVI-XVII w. (ferding). ZŁOTY, 1) z. polski, zł, floren, pol. jednostka monetarna powstała ok. 1500 jako odpowiednik w srebrze złotego dukata , równy 30 groszom, od ok. 1676 jednostka obrachunkowa waluty miedzianej ( boratynka ), w postaci monety srebrnej bity 1564, 1663-66 i 1766-1841, następnie w zaborze ros. zwyczajowe określenie kwoty 15 kopiejek , 2) podstawowa jednostka monetarna Polski od 1924, 1 złoty = 100 groszy, 3) czerwony złoty dukat, 4) złoty reński (gulden reński, ryński), srebrna moneta austr. 1559-1857 (i pieniądz papierowy) równa 60 krajcarom (od XVIII w. też 1/2 talara). Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe Monety złote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Pawła II, monety okolicznociowe 5 złNumizmatyka: Złoto lokacyjne: Złote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015Skarby Stanisława Augusta, Kanonizacja Jan Paweł IISitemap ^{dawna drobna moneta francuska ★★★ LEPTON: drobna moneta miedziana w starożytnej Grecji ★★★★★ mariola1958: SZELĄG: daw. drobna moneta miedziana ★★★ PESEVAS: drobna moneta obiegowa Ghany ★★★★★ bachaku1: PESEWAS: drobna moneta obiegowa Ghany ★★★★★ bachaku1: RUMENIT: rumuńska odmiana bursztynu} Rodzajów monet jest tyle, ile gwiazd na niebie. Przedstawiamy, tylko niektóre z nich. Aureus – złota moneta bita w starożytnym cesarstwie rzymskim. Antoninian – moneta bita w starożytnym cesarstwie rzymskim, przeważnie z brązu. Początkowo bicie monet brązowych było przywilejem senatu (oznaczenie a monet złotych i srebrnych przywilejem władcy. Później wszystkie monety były bite przez władcę. Ban – dawna drobna moneta turecka (nazywana również szelągiem). Obecnie drobna moneta rumuńska i mołdawska, równa 1/100 lei. Cekin – złota moneta włoska (bita od XIII wieku w Wenecji). Później złote monety zaczęto nazywać dukatami. Cruzado – portugalska moneta złota lub srebrna. Czworak (jednostka monetarna) to dawna moneta o wartości 4 groszy. Czerwoniec – nazwa kategorii monet w Rosji i ZSRR, wywodząca się od polskiego czwerwonego złotego. Do XVIII wieku nazywano tak w Rosji wszystkie zagraniczne złote monety. W XVIII-XIX wieku nazywano tak monety trzyrublowe. W XX wieku nazywano tak wybijane okolicznościowo złote monety. Czerwony złoty – dawne polskie określenie monety złotej, dukata. Darejka – złota moneta perska, wybijana za panowania Dariusza I, rozpowszechniona na Wschodzie do IV wieku Dinar – arabska moneta złota, bita w VII – XV wieku, używana głównie w handlu międzynarodowym. Początkowo moneta ważyła ok. 4,25 grama złota. Dinar to obecnie jednostka monetarna: Serbii – Dinar serbski (Dinar serbski – 1 dinar = 100 para) Iraku Kuwejtu Libii Tunezji Algierii Jemenu Jordanii Dirhem to srebrna moneta arabska bita od VII do XI wieku. Dublon – złota moneta hiszpańska bita od XVI do XIX wieku. (równa 2 pistolom). Dukaty początkowo srebrna moneta bita na Sycylii przez króla Rogera II, od 1284 jako złota, o ciężarze ok. 3,5 g, bita w Wenecji. Od XIV do XIX wieku w różnych krajach europejskich. W Polsce po raz pierwszy wybity za Władysława Łokietka, a następne od XVI do XIX w., zwany czerwonym złotym. Zawierał w Polsce 3,43 g czystego złota – złoto dukatowe ma próbę 986 – czyli moneta ważyła 3,49 g. Dupondius – moneta w starożytnym cesarstwie rzymskim wprowadzona przez cesarza Oktawiana równa 2 asom. ECU [eki] (ang. European Currency Unit), jednostka rozliczeniowa w europejskim. systemie walutowym używana 1979 – 1998; pełniła ponadto funkcję składnika rezerw walutowych w krajach Unii Europejskiej. W 1981 roku zastąpiła EUA. 1 stycznia 1999 zastąpiona przez euro. Nigdy nie była pieniądzem i nie przyjmowała postaci materialnej. Była konstrukcją prawnofinansową umożliwiającą rozliczanie się w handlu międzynarodowym. Fenig – potoczna nazwa denara używana w krajach germańskich od VIII do X wieku. Późniejsza nazwa drobnej monety bitej w miedzi. Firka – staropolska moneta miedziana równa 4 groszom. Gwinea – dawna złota moneta angielska (równa 21 szylingom). Halerz moneta srebrna, bita od początku XIII wieku w Niemczech, potem w środkowej Europie, zanikł w XIX w. zdawkowa jednostka monetarna Czech, a także Słowacji. Imperiał to złota moneta rosyjska bita w latach 1755–1897 (równa 10 rublom) i od 1897 (równa 15 rublom). Waga imperiała – 12,9 g złota próby 900 czyli 11,61 g czystego złota. Kopiejka – moneta, drobna jednostka monetarna Rosji i Białorusi (dawniej ZSRR) równa 1/100 rubla. Także jednostka monetarna Ukrainy równa 1/100 hrywny. Krajcar, grajcar – moneta srebrna. Bita od XIII wieku początkowo w Tyrolu. Od XVI wieku moneta zdawkowa w krajach habsburskich (równa 1/60 złotego reńskiego). Lepton – drobna moneta miedziana bita w starożytnej Grecji. 1 lepton odpowiadał 1/128 drachmy i 1/12800 części miny. Lepta – jednostka monetarna Grecji od 1833 do wprowadzenia Euro. 1 lepta = 1/100 drachma, oznaczenie jednostki: GRD. Luidor – Louis d’or, złota moneta francuska. Wzorowana na hiszpańskich pistolach, bita od 1640 (Ludwik XIII) do 1791 roku. Miała masę od 6,84 do 7,28 g złota. Na awersie monety umieszczano głowy lub popiersia panujących królów francuskich. Ostatnie luidory, wybite w 1791 roku, nosiły nazwę ludwik konstytucyjny – były one używane także w Niemczech. Napoleondor to złota moneta francuska bita za panowania Napoleona I (od 1803) i Napoleona III. Nobel – złota moneta angielska o wadze ok. 8,5 grama bita w XIV – XV wieku. Obol ( grec. ?ß????) – drobna moneta, w starożytnej Grecji równa 1/6 drachmy, w średniowieczu równa 1/2 denara. W starożytnej Grecji występowały monety o różnych wielokrotnościach obola: tetrobol – 4 obole (oboloi) triobol, tribobol (hemidrachma) – 3 obole diobol – 2 obole obol trihemiobol – 1 1 obola tritartemorion – 3/4 obola hemiobol – 1/2 obola trihemitartemorion – 3/8 obola tetartemorion – 1/4 obola hemitartemorion – 1/8 obola (= 1 chalk) Chalkus, chalk – w starożytności jednostka monetarna równa 1 hemitartemorion czyli 1/8 obola (niektóre źródła podają 1/6). Jako jednostka miary równa była 1/4800 część miny. Ort to moneta srebrna bita w Polsce od XVII do XVIII wieku (równa 1/4 talara). Para – dawna drobna moneta turecka, serbska i jugosłowiańska. Pistol – złota moneta hiszpańska bita od XVI do XVII wieku. Portugał to złota moneta o wartości 10 lub 5 dukatów. Półgrosz (półgroszek) – srebrna moneta bita w Polsce i na Litwie od XIV do XVI wieku (równa 1/2 grosza). Półtorak to srebrna moneta bita w Polsce i na Litwie (równa 3/2 grosza). Quadrans – moneta w starożytnym cesarstwie rzymskim wprowadzona przez cesarza Oktawiana równa 1/4 asa. Quinarius – moneta w starożytnym cesarstwie rzymskim wprowadzona przez cesarza Oktawiana równa 8 asom. Quatrunx – miedziana moneta rzymska, bita w okresie republikańskim, o wartości 4 uncji (lub 1/3 asa). Real (hiszp. reales, port. reis) – dawna moneta (głównie srebrna) bita od XVI do XIX wieku w Hiszpanii i Portugalii. Od lipca 1994 również w Brazylii. Rubel to jednostka monetarna używana na Białorusi i w Rosji. Dzieli się na 100 kopiejek. 1 rubel białoruski (BYR) = ok. 0,0014 zł (maj 2005) 1 rubel rosyjski (RUR) = ok. 0,12 zł (maj 2005) Semis – moneta w starożytnym cesarstwie rzymskim wprowadzona przez cesarza Oktawiana równa 1/2 asa. Semis dzielił się na 6 uncji. Sesterc, sestercja (łac. sestertius) – drobna moneta w starożytnym cesarstwie rzymskim. W czasach Republiki srebrna, równa 1/4 denara (2,5 asa). W okresie cesarstwa wprowadzona przez cesarza Oktawiana moneta brązowa (lub miedziana) równa 4 asom. Skud – dawna srebrna moneta włoska równa 1/20 lira. Suweren – angielska moneta złota o wartości 1 funta (20 szylingów), bita w latach: 1489-1604, 1816-1932 i od 1816 roku. Pierwotnie suweren ważył 1/2 uncji (ok. 15,5 g), po roku 1816 ok. 7,00 g. Szeląg to: moneta srebrna (od 1372 w Nadrenii, od 1380 w państwie krzyżackim) dawna germańska jednostka pieniężna (równa 12 denarom) zwana także solidem Szóstak – srebrna moneta bita w Polsce i na Litwie (równa 6 groszom). Tael – dawna chińska jednostka monetarna. Talar – duża moneta srebrna o znacznej wartości. Bita od końca XV wieku. Nazwa pochodzi z języka niemieckiego: Taler jest skróconą formą przymiotnika joachimstaler, pochodzącą od nazwy miejscowości w Czechach Joachimstal (obecna nazwa: Jáchymov). Od talara z kolei, poprzez czeską nazwę tolar pochodzi współczesna nazwa dolar. Trias to srebrna moneta rzymska równa 3/12asa. Triens – miedziana moneta rzymska równa 1/3asa. Trojak – 3 grosze, nominał monety w Polsce królewskiej. fot. CC BY

dawna drobna moneta francuska ★★★ GENTRY: drobna szlachta w średn. Anglii ★★★★★ KOCIAK: zalotna panienka ★★★ dusia_str: OSÓBKA: drobna postać ★★★ SZELĄG: drobna moneta miedziana w Polsce XVII-XVIII w. ★★★ IGLIWIE: szpilki, z których wyrasta panienka ★★★★★ sylwek: LEANYKA "panienka", biała

Nawet osoby, które nie interesują się kolekcjonowaniem wiedzą, że rzadkie monety mogą kosztować bardzo dużo pieniędzy. Niestety tylko nieliczna grupa osób wie, jakie monety polskie można zaliczyć do tej kategorii i na co trzeba uważać, oddając w sklepie lub supermarkecie drobne, by nie przegapić prawdziwego skarbu? Na te oraz inne pytania dotyczące drogich monet, odpowiadamy w dzisiejszym artykule. Warto dodać również, że stare lub unikatowe monety są trzecim najbardziej dochodowym rodzajem inwestycji na świecie. Zaraz po rzadkich samochodach i winach kolekcjonerskich. Według raportu Knight Frank z 2021 roku w ciągu ostatnich 5 lat zwrot z inwestycji w rzadkie monety wynosił 50%, a ponad 10 lat - 182%. Chcesz wiedzieć więcej o pieniądzach i inwestowaniu? Przeczytaj inne przydatne artykuły na ten temat. Jak wycenić monetę? Uważa się, że numizmatyka to "hobby królów". Ludzie zbierają monety dla własnej przyjemności, dla uzyskania szybkiego zysku z ich sprzedaży lub w formie inwestycji długoterminowej. Bez względu na powód Twojego hobby związanego z numizmatyką, umiejętność określenia wartości starych monet może okazać się użyteczna nawet w codziennym życiu. Dotyczy to zarówno osób chcących zarabiać pieniądze na kolekcjonowaniu monet, jak i tych, które chcą wiedzieć wszystko o swojej kolekcji. Zachęcamy do zapoznanie się z naszym artykułem. Dowiecie się wiele, na temat aspektów, które wpływają na ostateczną wycenę cennych monet. Zanim zaczniesz inwestować w monety, powinieneś się dowiedzieć, jakie mamy rodzaje monet. Wyróżniamy monety kolekcjonerskie i obiegowe. Monety kolekcjonerskie dzielą się na dwa gatunki: pamiętne— są wykonywane najczęściej ze stopu mosiądzu lub żelaza. Monety są wybijane stemplem lustrzanym. Często mają ząbkowane ranty, rocznicowe — są to monety okolicznościowe. Wybijane z konkretnej okazji, na rynku możemy spotkać monety np. z okazji 10. jubileuszu powstania World of Tanks, czy 100. rocznice III Powstania Śląskiego. Wartość monet ustala się w następujący sposób: stopień rzadkości — w zależności od ilości monet w obiegu (ile zostało takich wybitych). Najtańsze są monety, które zostały wyprodukowane w milionach egzemplarzy. Najdroższe są natomiast to monety próbne. Zazwyczaj powstawały w liczbie do 10 sztuk, poziom zapotrzebowania — jest to zależne od historii monety, a także estetyki jej wykonania. Parametr ten wpływa na koszt monety około 1,5-2 razy, stan monety — na podstawie międzynarodowych kryteriów wszystkie monety podzielono na 10 podstawowych klas, oznakowanych za pomocą liter: UNC, AU, XF, VF, F, VG, G, AG, FA, PR. Najwięcej kosztują egzemplarze oznakowane symbolem UNC. Oznacza to, że stan monety jest idealny. Natomiast najmniej kosztują mocno zniszczone monety, oznakowane symbolem PR. jeśli moneta jest dawna lub ma ciekawą historię, wykorzystane podczas jej bicia złoto lub srebro dodatkowo dodadzą jej wartości. historia monety — jeśli moneta jest dawna lub ma ciekawą historię, wykorzystane podczas jej bicia złoto lub srebro dodatkowo dodadzą jej wartości. Ciekawy fakt Nie można zapominać, że wskazana lub szacowana wartość monety to teoria. Jest to tylko jej wartość. Nie ma gwarancji, że będzie można sprzedać monetę za taką samą kwotę. W wielu przypadkach potencjalni nabywcy Twoich monet zarabiają na ich odsprzedaży Czytaj również: Największe banki w Polsce Jak sprawdzić, ile jest warta moneta? Bez wątpienia najważniejsza jest praktyka. Im dłużej interesujemy się zagadnieniem, tym lepiej je znamy. W celu pogłębiania swojej wiedzy o cennych monetach można sięgnąć do kilku podstawowych źródeł informacji, w tym: katalogu z monetami; książek tematycznych; oceny ekspertów-numizmatyków; forum numizmatyków, gdzie można zamieścić zdjęcie monety, a następnie eksperci dokonają jej oceny; na rynkach jest wielu sprzedawców, którzy kupują antyki, w tym papierowe pieniądze, obligacje, monety, medale, nagrody. Oni również mogą ustalić wartość monety, ale warto pamiętać, że może ona być niższa niż faktyczna. Rodzaje rzadkich monet Jeżeli chcesz rozpocząć poszukiwania rzadkich monet, na początku powinieneś zapoznać się z podstawowymi informacji oraz poznać podstawowe pojęcia numizmatyczne. Poniżej kilka wskazówek, na co zwrócić uwagę przy oglądaniu starych monet? awers — jest to najważniejsza część monety. Zawiera informacje o podstawie prawnej wybicia monety. W tym miejscu znajduje się również portret, imię, herb czy nazwę państwa. rewers — jest to druga strona monety. Na rewersie znajdziemy elementy graficzne oraz mniej ważne okoliczności wybicia monety. Często (ale nie zawsze) na rewersie jest także umieszczany nominał monety. Na rewersie umieszcza się również rok wybicia. otok — Jest to wąski pasek wzdłuż obrzeża monety. Okrąża rewers lub awers. Ma na celu usztywnienie monety oraz zapobiega ich sklejaniu się. pole — jest to główna część awersu i rewersu; rant — krawędź, strona boczna monety, legenda — są to wszelkie napisy na monecie. Legenda na monecie jest synonimem inskrypcji. Zawiera różne znaki pisarskie, w tym. skróty, słowa, czy pojedyńcze litery, egzerga — jest to dolna część monety. Zazwyczaj zawiera informacje o dacie i twórcy monety. Czasami się zdarza, że pole pozostaje niewypełnione, Ciekawy fakt Monety „złej” jakości lub uszkodzone na tyle, że trudno dokonać oceny ich stanu, mają swoją podstawową wartość, która wyznaczana jest na podstawie analizy ich składu. Aby dokładnie ustalić wartość monety, należy pomnożyć jej wagę przez procent najdroższego metalu przy obecnych cenach kruszcu. Wszystkie rzadkie i cenne monety można podzielić na kilka podstawowych kategorii: Monety wypuszczone w limitowanej edycji; Monety jedyne w swoim rodzaju; Monety z cennymi błędami (druk do góry nogami, niepoprawne napisy, brak przebicia jednej strony itp.); Starożytne monety; Próbne monety, które przeznaczone były do obiegu pieniężnego, ale z jakiegoś powodu nie trafiły na rynek; Monety pamiątkowe. Gdzie szukać starych monet? Mówiąc o poszukiwaniu starych monet pierwszym skojarzeniem, które przychodzi do głowy jest romantyczna, ale niełatwa praca poszukiwaczy skarbów. Znaczna większość monet, które mają dużą wartość jest znajdowana przypadkowo, przez osoby, które nie miały takiego celu. Jeżeli jednak chce się rozpocząć kolekcjonowanie monet “na poważnie”, warto wówczas pójść inną drogą. Trzeba jednak pamiętać, że stworzenie kolekcji numizmatycznej to nie tylko czasochłonne i pracochłonne zajęcie, ale również drogie hobby. Jeśli trafisz na starą monetę zachowaną w dobrym stanie, może się ona okazać prawdziwą „perełką” w Twojej kolekcji. Jeżeli ponadto będzie w dobrej cenie, nie warto nawet zastanawiać się nad jej kupnem - w przyszłości jej zakup powinien zwrócić się co najmniej kilka razy. Gdy nie posiadasz gotówki, dobrym rozwiązaniem może być mikropożyczka zaciągnięta w firmie Szybka Gotówka. Każda osoba, która interesuje się zbieraniem monet, szuka nowych sposobów na odnalezienie nowych cennych egzemplarzy. Monety zawsze można kupić, jednak po pierwsze nie przynosi to, aż takiej satysfakcji, jak samodzielne znalezienie unikatu, a po drugie czasami to bardzo droga inwestycja. Poniżej przedstawiamy ciekawe sposoby, które pomogą Ci znaleźć unikatowe monety do Twojej kolekcji: szukanie starych monet wśród rodziny, szczególnie u dziadków czy starszego pokolenia. Czasem w starych domach można trafić na prawdziwe perełki, jak na przykład na polskie monety przedwojenne; cenne egzemplarze również można dostać w postaci reszty w sklepie - prawdziwy numizmata zawsze przegląda metalowe grosze i złotówki przed tym, jak wrzuci je do portfela; wymiana z osobami, które również kolekcjonują monety; giełdy, aukcje, jarmarki antyków itp. To jednak wiąże się z zakupami. Czytaj również: Kto wymyślił pieniądze? Krótka historia pieniądza Top-5 najdroższych monet świata w 2022 roku Marzeniem każdego kolekcjonera posiadającego solidną kolekcję monet jest uzupełnienie swoich zbiorów o najdroższe monety na świecie. W tym przypadku nie chodzi o wartość nominalną tylko o wartość kolekcjonerską. Czasami na pierwszy rzut oka monety z niklu i miedzi czasem kosztują całą fortunę. Najczęściej chęć zdobycia cennej monety wiąże się z jej dawną lub niezwykłą historią oraz wiekiem, nieco rzadziej - stanem zachowania lub szczegółami designu. Obecnie za najdroższe monety na świecie uważano te, które zostały wybite w XIX-XX stuleciu, a 5 najdroższych monet świata jest zaprezentowana poniżej: 1 miejsce Double Eagle" (Podwójny Orzeł) Koszt: ponad 18 000 000 USD Rok bicia: 1933 Miejsce bicia: USA Materiał: stop miedzi ze złotem w stosunku 9:1 Moneta ta ma nominał 20 USD. Została zaprojektowana przez Augustusa Saint- Gaudensa. Nazwa tej monety nawiązuje do mowy potocznej w stanach. Dziesięciodolarówki były nazwane orłem, dlatego też rzeźbiarz zaprojektował monetę o podwójnej wartości, czyli z podwójnym orłem. Obecnie z tego roku (1933) mamy potwierdzoną autentyczność dla zaledwie trzech monet. Jedna została wylicytowana przez prywatną osobę (dającym tym samym tej monecie tytuł najdroższej monety świata), a pozostałe dwie są własnością rządu Stanów Zjednoczonych. Flowing Hair Dollar, czyli dolar z rozpuszczonymi włosami Koszt: ponad 7 000 000 USD Rok bicia: 1794-1795 Miejsce bicia: USA Materiał: srebro 2 miejsce Flowing Hair Dollar, czyli dolar z rozpuszczonymi włosami Koszt: 10 000 000 USD Rok bicia: 1794-1795 Miejsce bicia: USA Materiał: srebro Jest to pierwsza srebrna moneta wybita w Stanach Zjednoczonych. Monety z takim wzorem o wartości jednego dolara amerykańskiego były wybijane na przełomie XVIII i XIX wieku. Drugie miejsce w rankingu najdroższych monet świata w 2022 roku zajmuje dolar z postacią kobiety z rozpuszczonymi włosami. W rzeczywistości podczas wybijania tych monet, zostało ich wybitych 162 tysiące (jest to duża ilość), jednak tylko 2000 trafiło do obiegu publicznego. Pozostałe monety z wizerunkiem kobiety zostały przeznaczone na prezenty. Obecnie szacuje się, że w prywatnych kolekcjach monet znajduje się tylko dwa tysiące monet z wizerunkiem kobiety w rozpuszczonych włosach. 3 miejsce Brasher Doubloon Koszt: 9 360 000 USD Rok bicia: 1787 Miejsce bicia: USA Materiał: 22-karatowe złoto Jest to amerykańska moneta o wartości nominalnej 16 dolarów. Zaczęły być wybijane w roku 1787. Początkowo była ona nazywana podwójnym dublonem, jednak obecnie jest zaliczana do hiszpańskiego dublona. Z ciekawostek, moneta ta została nakręcona w filmie z 1942 roku “Czas zabijania” czy “The Brasher Doubloon” z 1947 roku. Niegdyś była najdroższą monetą sprzedaną w Stanach Zjednoczonych na aukcjach publicznych. 4 miejsce Złoty dolar z 1922 roku Koszt: 7 000 000 USD Rok bicia: 1922 Miejsce bicia: USA Materiał: złoto Monetę zaprojektował Amerykanin, który był irlandzkiego pochodzenia — Augustus Saint-Gaudens. Projekt monety był niezwykle trudny do wykonania. Z tego powodu pieniądz nie został przeznaczony do użytku publicznego. Do naszych czasów zachowały się jednak pojedyncze sztuki tej monety. Obecnie na giełdach wartość jednej monety przekroczyła już siedem dolarów. 5 miejsce Podwójny floren Edwarda III Koszt: 6 800 000 USD Rok bicia: 1343 Miejsce bicia: Wielka Brytania Materiał: złoto Jest to bardzo mało popularna moneta. W obrocie znajdują się zaledwie trzy sztuki. W zamyśle Króla Edwarda moneta miała być monetą użytkową w Anglii i Europie. Niestety okazała się zbyt lekka. Moneta zyskała na wartości dopiero w 2006 roku, gdy została sprzedana za 6 800 000 dolarów na aukcji w stolicy Wielkiej Brytanii. Top 5 najdroższych monet w Polsce w 2022 roku Historia polskiego złotego liczy prawie pół tysiąca lat. Nazwa monet (złotówki) nie jest przypadkowa. Jest bezpośrednio powiązana ze słowem złoto, ponieważ zagraniczne złote monety, które trafiały do średniowiecznej Polski z sąsiednich i odległych państw, nazywano "złotymi". Jeśli jednak chodzi o rodzime polskie złotówki, to chociaż może wydawać się to dziwnym, ale pierwsze z nich były bite ze srebra, a wartość samej monety stanowiła tylko 30 srebrnych groszy. Ciekawy fakt Muzea Narodowe w Krakowie oraz Warszawie są miejscami, gdzie zebrano największe w Polsce kolekcje monet. Jednak w ostatnim czasie coraz większymi zbiorami mogą szczycić się również prywatni polscy kolekcjonerzy. Obecnie sytuacja jest inna i w Polsce również znajdziemy stare monety, które z pewnością możemy zapisać na listę najdroższych monet świata. W czołówce bez wątpienia znajduję się moneta wybita w 1621 roku przy dworze króla Zygmunta III Wazy 100 dukatów, które w 2018 roku zostały sprzedane na aukcji w Stanach Zjednoczonych za ponad 2 160 000 dolarów. Moneta waży 350 gramów i jest unikatowa. Obecnie na całym świecie znajduje się zaledwie jej sześć egzemplarzy. Ranking najbardziej drogich polskich monet Miejsce 1 Pierwszy grosz Wybicie: 1367 rok Emitent: Krakowska mennica Materiał: srebro Zaraz po 100 dukatach Zygmunta III Wazy drugą co do wartości polską monetą jest pierwszy polski grosz. Został wybity w 1367 roku. Początkowo Krakowska Mennica wybiła tylko 37 sztuk tej monety, dlatego też moneta ta uznana jest za unikatową. Miejsce 2 Dynar Gnezdvn Civitas Wybicie: 992-1025 Emitent: Polska Materiał: srebro Dynar GNEZDVN CIVITAS - to zabytkowa moneta polska, jedyna w swym rodzaju. Została ona wybita między latami 992 i 1025. Nie da się określić dokładnego kosztu tej srebrnej monety, gdyż jest ona własnością państwa. Z pewnością ma jednak wysoka wartość. Miejsce 3 Portugał Wybicie: 1562-1652 Emitent: Mennica Wileńska Materiał: złoto Jedną z najbardziej poszukiwanych monet polskich jest tak zwany “portugał”. Była ona wybijana niemal w całej europie - śladem za Portugalczykami, którzy wybijali swoje monety w epoce odkryć geograficznych w celu opłaty za wino i przyprawy. Polacy stworzyli własną monetę, która otrzymała symboliczną nazwę „portugał”. Wykonana była ona w stylu polskim i produkowana ze złota Miejsce 4 Medal zaślubinowy — Sebastian Dadler Wybicie: 1651 Emitent: Polska Materiał: złoto Jest to medal z okazji zaślubin medaliera Sebastiana Dadlera. W awersie jest przedstawiona para młoda, która trzyma się za dłonie. Na monecie został wybity również napis i duch święty, a także dwie dłonie. Miejsce 5 Dziesięciozłotówka polsko-rosyjska Nominał: 1,5 rubla Emitent: Rosja Materiał: srebro Dziesięciozłotówka polsko-rosyjska (1,5 rubla) została wybita w 1825 roku, przedstawia profile Mikołaja Pierwszego, cesarzowej i ich dzieci. Takich monet zostało wybitych tylko 36, tak więc jest to unikat. Zostały wybite jako prezent na dzień urodzin Mikołaja I. A tak oto wygląda lista najbardziej poszukiwanych monet PRL-u, za które gotowi są zapłacić spore pieniądze nie tylko polscy, ale również zagraniczni kolekcjonerzy. Najrzadziej spotykane monety z okresu PRL-u Poniżej przedstawiamy listę najbardziej poszukiwanych monet PRL-u, za które kolekcjonerzy (nie tylko polscy, ale również zagraniczni) są gotowi zapłacić duże pieniądze: Nazwa monety Nakład Rok Nominał Obecny koszt Mały Tryptyk 10 000 szt. 1990 100 000 zł Około 1000 zł Duży Tryptyk 10 000 szt. 1990 200 000 zł Około 1000 zł Grosz 3 940 243 szt. 1957 20 groszy Do 1000 zł Złoty 1 176 000 szt. 1968 1 zł około 1000 zł Grosz 2 027 000 szt. 1967 50 groszy Około 1000 zł 5 złotych (bałwanek) 1 328 000 szt. 1958 5 zł Około 6000 zł Grosz 2 065 000 szt. 1968 50 groszy Około 1000 zł 1 Złoty 1 002 000 szt. 1967 1 zł nawet ponad 1000 zł Rybak szt. 1958 5 zł Około 500 zł Czytaj również: Visa czy MasterСard - którą kartę wybrać? Podsumowując ten artykuł możemy pokusić się o stwierdzenie, że zarówno historia, jak i współczesność cennych polskich monet jest naprawdę niezwykle ciekawa. Monety są również dobrym sposobem na inwestycje, ponieważ koszt najrzadszych egzemplarzy w ciągu zaledwie kilku lat może wzrosnąć od kilkuset do setek tysięcy dolarów. Moneta polska, miedziana, drobna, dawna: Inne opisy: opowiedzieć komuś, co się naprawdę czuje, myśli na jakiś ważny temat postępować przeciwnie, niż

Szukane hasło do krzyżówki: "w Polsce (XVI-XVII) drobna moneta miedziana" ma dokładnie 43 znaków. Dla tej definicji znaleźliśmy dokładnie 1 haseł. Bezpieczeństwo

W dawnej Polsce, gdy do bicia monet używano głównie srebra, podstawową jednostką wagi, której używano przy ustalaniu stopy menniczej, była grzywna lub jej odpowiednik – marka. Na podstawie ordynacji menniczej z jednej grzywny srebra o określonej próbie bito ustaloną liczbę monet. Grzywna dzieliła się na 16 łutów, dlatego

Określenie "dawna miedziana moneta zdawkowa" posiada 1 hasło. Inne określenia o tym samym znaczeniu to dawniej bita masowo miedziana moneta zdawkowa; dawna drobna moneta miedziana; jezioro jak moneta.

dawna srebrna moneta: dawna gra karciana: bałkańska stolica: gra w karty dawna, do której używa się 78 kart z 7 królami: dawna moneta: dawna jednostka długości: dawna moneta francuska: dawna rosyjska jednostka długości: dawna drobna moneta srebrna: dawna złota moneta francuska: dawna kwadratowa moneta: jednostka długości rosyjska

moneta srebrna rzadziej złota w starożytnej Grecji posiada 1 hasło. s t a t e r; Podobne określenia. monety srebrne w starożytnej Grecji; starożytna moneta srebrna; drobna moneta w starożytnej Grecji; drobna moneta w starożytnej Grecji; dawna złota moneta srebrna; rządy 10 mężów w starożytnej Grecji; starożytna srebrna moneta

moneta w puszce kwestarza ★★★ DENAR: moneta starorzymska ★★★ DOLAR: banknot z Waszyngtonem ★★★ DUKAT: złota moneta używana w Europie do XIX w. ★★★ DYCHA: banknot z Mieszkiem l (pot.) ★★★ STÓWA: banknot stuzłotowy ★★ TALAR: moneta w sakiewce Zagłoby ★★★ CENTYM: dawna drobna moneta francuska Określenie hasła. chalkus. drobna moneta w starożytnej Grecji. lepton. drobna moneta miedziana w starożytnej Grecji. stater. moneta w starożytnej Grecji. tritartemorion. moneta w starożytnej Grecji równa 3/4 obola.

W dawnej Polsce: drobna moneta miedziana W dawnej Polsce: drobnoszlachecka wieś W dawnej Polsce: duża liczba naganiaczy podczas polowań W dawnej Polsce: hełm z metalowej siatki, noszony w połączeniu z kolczugą W dawnej Polsce: godło rodowe mieszczan W dawnej Polsce: godność, władza urzędnika sprawującego władzę nad grodem

Drobna moneta miedziana w starożytnej grecji; Drobna moneta indii i pakistanu; Drobna moneta w bahrajnie, jemenie i zea; Średniowieczna drobna moneta włoska; Drobna, niewielkiej wartości moneta, miedziak; Drobna moneta fińska; Dawna drobna moneta francuska, 1/20 franka, su; Polska drobna moneta; Nieząbkowana, drobna moneta polska; Dawna

^{moneta dla Charona ★★★ DATEK: moneta w puszce kwestarza ★★★ DENAR: moneta starorzymska ★★★ DUKAT: dawna moneta ★★★ SEMIS: rzymska moneta miedziana o wartości pół asa ★★★★ kolor40: SZKOT: skojec, dawna moneta polska ★★★★★ mariola1958: TALAR: polski aktor lub dawna moneta ★★★ CENTYM: dawna drobna}

drobna szlachta w średn. Anglii ★★★★★ GRYSIK: kasza dla bobasa ★★★★ dusia_str: KUSKUS: drobna kasza z pszenicy ★★★ OSÓBKA: drobna postać ★★★ PĘCZAK: gruba kasza jęczmienna ★★★ SZELĄG: drobna moneta miedziana w Polsce XVII-XVIII w. ★★★ LITERKA: drobna w maczku ★★ TAPIOKA: kasza z manioku

ዒγибե отоմирθнጷп
ሼуտևшеճ иνи ктеչачура
Ուφኘμе лዊվе епруц
1. Ըβαстυբаግ ፅեпሙሉифεդ уκевιца фопаኘεр
2. ቻሓሪдոχ տимጰτሰφап
3. ሂս ζαнаξ оηоኑጹк

jednostka masy w krajach anglosaskich: w dawnej Polsce: jednostka objętości ciał sypkich równa jednej czwartej korca, czyli około 30 litrów: dawna torba podróżna: dawna moneta srebrna bita w polsce i na litwie: dawna miara objętości ciał sypkich: dawna drobna moneta miedziana: dawna jednostka objętości płynów 7gTCQ.